Λέγοντας σπαστικότητα εννοούμε την δυσκολία στην παθητική κίνηση των χεριών ή των ποδιών που οφείλεται σε βλάβη του κεντρικού νευρικού συστήματος και πυραμιδική συνδρομή. Η βλάβη μπορεί να σχετίζεται με εγκεφαλική παράλυση, εγκεφαλικά επεισόδια, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, σκλήρυνση κατά πλάκας, κληρονομικότητα κ.α. Μπορεί να θεραπευτεί με διάφορα φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα. Ενίοτε οι παρενέργειες αυτών των φαρμάκων αποκλείουν τη χρήση τους και αυτοί οι ασθενείς πρέπει να επιλέξουν μια χειρουργική θεραπεία.

Μια σύγχρονη επιλογή, είναι η χειρουργική εμφύτευση αντλίας μπακλοφαίνης (baclofen pump) . Αυτές οι αντλίες διαθέτουν μια δεξαμενή με το φάρμακο κατά της σπαστικότητας, και συνδέονται με ένα μικρό σωλήνα που διοχετεύει το φάρμακο στο χώρο που περιβάλει το νωτιαίο μυελό. Η αντλία έχει περίπου το μέγεθος ενός κινητού τηλεφώνου και τοποθετείται με απλή χειρουργική επέμβαση, υποδόρια στην κάτω κοιλιακή χώρα. Το φάρμακο διοχετεύεται εκλεκτικά και σε προγραμματισμένη δοσολογία κατευθείαν εκεί όπου είναι απαραίτητο (γύρω από το νωτιαίο μυελό) και γι’ αυτό έχει καλύτερη αποτελεσματικότητα και ελάχιστες παρενέργειες. Μετεγχειρητικά με συσκευή τηλεμετρίας  μπορούμε να αναπροσαρμόζουμε συχνά την δοσολογία ώστε να επιτυγχάνεται το προσδόκιμο αποτέλεσμα. Τα οφέλη και οι πιθανές επιπλοκές αυτής της θεραπείας (όπως επιμόλυνση του συστήματος σε ποσοστό 1-2%) πρέπει να συζητούνται με το χειρουργό. Στην αγορά υπάρχουν διαθέσιμες πλέον πολλών τύπων αντλίες, η κάθε μία με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πλέον η επιλογή της κατάλληλης αντλίας πρέπει να γίνεται με κριτήριο την βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς.

Στην κλινική μας τα τελευταία έτη έχουν χειρουργηθεί δεκάδες ασθενείς με σπαστικότητα ποικίλης αιτιολογίας, με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Εικόνα 1. Η προγραμματιζόμενη αντλία μπακλοφαίνης με μέγεθος κινητού τηλεφώνου.